Pronësia intelektuale, shumëkombëshet dhe tatimet

Pronësia intelektuale, shumëkombëshet dhe tatimet

Në funksion të rritjes së globalizimit të industrive të ndryshme dhe në veçanti, industrive te bazuara në teknologji të tilla si: elektronike, multimedia, software dhe bioteknologji ka ardhur si efekt edhe një rritje e konsiderueshme e transferimeve ndërkombëtare e produkteve, shërbimeve dhe të ardhurave.

Pronësia Intelektuale (PI), në shumë raste është një nga asetet më të vlefshme të një kompanie.

Zgjedhja e vendit të duhur për centralizimin dhe menaxhimin e PI është një vendim shumë i rëndësishëm strategjik i biznesit. Vendndodhja ideale për të krijuar një strukturë PI është ajo, që mund t’u shërbejë strategjive të biznesit / modelit, për ta garantuar dhe për ta mbrojtur PI e tij, si dhe të kontribuojë në optimizimin tatimor.

Një nga çështjet kritike në taksimin e pronësisë Intelektuale është karakterizimi i transaksionit midis pronarit të saj dhe përdoruesit. NË përgjithësi, në qoftë se pronari i PI heq dorë nga titulli juridik dhe të gjitha të drejtat thelbësore për një pagesë të caktuar, ligji tatimor e karakterizon transaksionin si një shitje të PI.

NË fakt, politika tatimore mbron qëndrimin që pagesat e kushtëzuara nga shitjet e PI apo fitimet janë si të ardhura nga pasuria apo trashëgimia, për shkak se ato janë të shtrira gjatë një periudhe prej disa vitesh dhe i japin transferuesit një interes të vazhdueshëm mbi pronësinë dhe kështu që nuk duhet të trajtohet nga legjislacioni tatimor si një fitim nga kapitali.

Kur një grup kompanish shumëkombëshe e adresojnë zhvillimin e një aseti të paluajtshëm, shpesh lind diskutimi mbi përcaktimin se cili anëtar i grupit duhet të jetë zhvilluesi ose pronari i saj.

NË varësi të faktit se si të drejtat dhe detyrimet ndaj palëve janë të strukturuara, marrëveshjet mund të përbëjnë marrëdhënie juridike të tilla si:

  • Marrëveshje për ndarjen e kostos
  • Ofrimi i shërbimeve teknike sipas një tarife
  • Licencimi në avancë ose shitja e teknologjisë ekzistuese
  • Partneriteti

Një marrëveshje për ndarjen e kostove është një marrëveshje sipas së cilës palët bien dakord për të ndarë kostot e zhvillimit të një ose më shumë aseteve të paluajtshme në proporcion me përfitimet e parashikuara në mënyrë të arsyeshme nga shfrytëzimi individual i interesave në asetet e paluajtshme të caktuara atyre sipas marrëveshjes. Sipas një marrëveshjeje të vlefshme për ndarjen e kostos, si kompania mëmë, po ashtu dhe filiali i saj p.sh. Jashtë vendit do të bëjnë shpenzime kërkimi dhe zhvillimi (R&D) dhe të dyja do ti zbresin ato që të zvogëlojnë bazën e të ardhurave të tatueshme.

Megjithatë, ka raste të tilla që shërbejnë për të analizuar politikën që fshihet pas marrëveshjeve të tilla. Kështu, në qoftë se filiali i huaj është i vendosur në një nga parajsat e taksave, si Bermuda apo Ishujt Cayman, ku shkalla tatimore është zero, atëherë zvogëlimi i të ardhurave të tatueshme nuk ka gjasa të ndodhë.

Një marrëveshje për ndarjen e kostos përfshin zhvillimin e përbashkët dhe përdorimin e aseteve të paluajtshme përmes marrëveshjes për të ndarë kostot e projektit nga më shumë se një palë e kontrolluar ose e pakontrolluar. Megjithatë, një rast tjetër mund të ndodhë në qoftë se një marrëveshje specifikon se njëra palë do të sigurojë shërbimet e kërkimit dhe zhvillimit për një palë tjetër dhe se pala e dytë do të jetë përgjegjëse për shpenzimet dhe rreziqet dhe për këtë arsye i është dhënë e drejta për përfitime nga projekti. NË vend që të jetë një marrëveshje për ndarjen e kostos, ajo do të jetë një marrëveshje shërbimesh, sipas së cilës njëra palë është ofruese e shërbimit dhe tjera është pronarja (zhvilluesja) e teknologjisë.

Nëse kushtet e një marrëveshje në fakt, ku një palë pranon të jetë përgjegjëse për shpenzimet dhe rreziqet e projektit dhe në të njëjtën kohë do të marrë një zbritje të plotë të shpenzimeve të kryera për R&D të produktit të zhvilluar, ndërsa pala tjetër pajtohet që të fitojë të drejta të caktuara të asetit të paluajtshëm kur projekti i zhvillimit të jetë i plotë, atëherë marrëveshja për zhvillimin e teknologjisë mund të jetë një rast marrëveshje për licencë në avancë ose shitje.

Pala tjetër mund të bjerë dakort për të bërë një pagesë paradhënie për zhvilluesin e asetit të paluajtshëm dhe pagesa mund të shihet si një paradhënie për krijim pronësie ose si çmim i blerjes. Forma e konsiderimit është e papërcaktuar nëse marrëveshja është një marrëveshje licencimi apo diçka tjetër. Nëse një përfitues i transferimit të asetit të paluajtshëm paguan sipas një vlerësimi nominal dhe transferuesi ka ruajtur një interes të madh ndaj asetit, parimi i transferimit të fitimit do të jetë në formën e një të drejte mbi asetin, përveç nëse një formë tjetër është dukshëm më e përshtatshme.

Një marrëveshje partneriteti (e quajtur edhe një marrëveshje sipërmarrjeje të përbashkët) zakonisht përfshin një ndërmarrje të përbashkët për të kryer aktivitete të caktuara të biznesit të përbashkët. Kushtet e të drejtave dhe detyrimeve të partnerëve, ose sipërmarrjeve përkatëse përcaktohen në një marrëveshje të detajuar partneriteti.

Kjo është një sipërmarrje shumë më pak përfshirëse se sa një marrëveshje për ndarjen e kostos, në të cilën pjesëmarrësit zakonisht mblidhen vetëm për qëllim të zhvillimit të përbashkët të pasurisë së paluajtshme, jo për të shfrytëzuar bashkërisht asetin nga momenti kur ai është zhvilluar apo të kryejnë ndonjë operacion aktual biznesi. Në këtë kuptim, një marrëveshje për ndarjen e kostos është thjesht një kontratë për të zhvilluar një aset të paluajtshëm, që çdo pjesëmarrës kërkon të ketë të drejtën për ta shfrytëzuar në operacionet e tij respektive të biznesit.

Por, si funksionojnë skemat e transferimit?

  • Kur një kompani multinacionale (kompania mëmë) regjistron një patentë me kërkesat e ligjit të pronësisë intelektuale, ata kanë të drejtën për të krijuar një markë.
  • Hapi i ardhshëm është që kompania mëmë krijon një kompani në zona (offshore) ku ka norma shumë të ulëta të tatimeve apo edhe zero.
  • Më pas, një njësi e kompanisë në zonën (offshore) blen aksione të patentës ekzistuese të kompanisë mëmë, para se ajo të fillojë të gjenerojë ndonjë vlerë. Kjo patentë është zhvilluar bashkërisht nga kompania mëmë dhe filiali i parë në vendet e parajsave tatimore, si: Cayman, Bermuda, Cyprus, etj. Sipas një marrëveshjeje për ndarjen e kostos.
  • Më pas, njësi e kompanisë në zonën (offshore) licencon asetet e paluajtshme, njësoj si u përmend më lart, për filialin e dytë, në mënyrë tipike në një vend të tretë në vende të tilla, si: Irlanda, Shqipëria, Mali i Zi, etj. Të cilat pastaj mbledhin të ardhurat nga asetet nga filialet e huaja, që shesin produktet e kompanisë mëmë për klientët e huaj.
  • Së fundmi, të ardhurat nga asetet kthehen nga filiali i dytë te filiali i parë, i cili transferon një pjesë të fitimit pas tatimit përsëri te kompania mëmë dhe mban pjesën e saj të fitimit, e cila nuk është subjekt në vendin e rezidencës fiskale të kompanisë mëmë.

Përfitimi i këtij lloj transaksioni është shtyrja e transferimit të të ardhurave në një kohë që është efikase për tatimin e të ardhurave të shoqërisë mëmë.

Kompanitë që miratojnë këtë strategji zakonisht ulin detyrimin e tyre për taksat midis 5% dhe 25%. Kjo strategji efektive e taksave është zbatuar nga shumë shoqëri shumëkombëshe.

Shpërndaje këtë postim

Leave a Reply


error: