A ndikon kursi këmbimit të paundit tek euro në tregun shqiptar dhe a vlerësohen njësoj karshi Lekut?

Kursi i këmbimit të paundit britanik (GBP) dhe euros (EUR) në tregun shqiptar ndikon dhe vlerësohet ndryshe ndaj lekut (ALL), duke u bazuar në disa faktorë kryesorë:

Së pari, marrëdhënia e drejtpërdrejtë mes paundit dhe euros. Në tregun ndërkombëtar, kursi mes paundit dhe euros përcaktohet nga dinamika globale (si ekonomitë e Britanisë dhe zonës Euro, tregtia, dhe politikat monetare të Bankës së Anglisë dhe Bankës Qendrore Europiane). Në Shqipëri, ndikimi i këtij raporti është indirekt, pasi paundi dhe euro vlerësohen veçmas në bazë të kursit të tyre me lekun.

Kursi i paundit karshi lekut dhe kursi i euros karshi lekut llogariten veçmas. Çdo ndryshim në kursin e paundit ndaj euros në tregun global mund të reflektohet vetëm nëse ka ndërveprime me lekun përmes tregtisë ose flukseve monetare. P.sh., nëse paundi dobësohet kundrejt euros globalisht, kjo nuk e ndikon automatikisht kursin e euros me lekun në Shqipëri.

Paundi dhe euro vlerësohen ndryshe ndaj lekut për shkak të (a) kursit ndërkombëtar të këmbimit. Paundi zakonisht ka një vlerë më të lartë ndaj lekut sesa euroja, sepse në tregun ndërkombëtar paundi ka një fuqi më të madhe monetare (b) ofertës dhe kërkesës në tregun shqiptar. Kërkesa për euro është më e lartë për shkak të importeve dhe përdorimit të saj të gjerë në Shqipëri (p.sh., pagesat e jashtme, turizmi, remitancat). Paundi ka një kërkesë më të ulët dhe përdoret kryesisht nga individë që kanë lidhje me Mbretërinë e Bashkuar (emigrantët, remitancat ose studentët), (c) politikave të Bankës së Shqipërisë. Banka përcakton një kurs zyrtar bazuar në tregtinë ndërkombëtare, i cili ndryshon për paundin dhe euron në bazë të tregjeve të tyre respektive.

Shembull praktik

Nëse sot:

• 1 EUR = 100 LEK
• 1 GBP = 118 LEK

Raporti i tyre ndaj lekut nuk është i lidhur direkt, por bazohet në kursin ndërkombëtar të këmbimit dhe faktorët e kërkesës/ofertës për secilën monedhë në Shqipëri.

Si reflektohet kjo në tregun shqiptar?

Paundi dhe euro vlerësohen veçmas ndaj lekut dhe përdoruesit shqiptarë krahasojnë monedhat bazuar në nevojat e tyre. P.sh., një individ që merr remitanca nga Mbretëria e Bashkuar sheh kursin GBP/ALL, ndërsa një biznes që bën importe nga BE sheh EUR/ALL.

Nëse paundi bie ndjeshëm kundrejt euros, kursi i paundit ndaj lekut mund të pësojë ulje, ndërsa ai i euros mbetet stabël.

Pra, kursi i paundit dhe euros ndaj lekut vlerësohen ndryshe dhe nuk ndikohen direkt nga njëri-tjetri në tregun shqiptar. Paundi zakonisht ka një vlerë më të lartë se euroja për shkak të fuqisë më të madhe monetare në tregjet ndërkombëtare, por kërkesa për euro është më dominuese në ekonominë shqiptare.ë më të lartë se euroja për shkak të fuqisë më të madhe monetare në tregjet ndërkombëtare, por kërkesa për euro është më dominuese në ekonominë shqiptare.