Tregtia e jashtme në Janar 2025: Ndikimi i mbingopjes dhe zhvlerësimit të Euros në ekonomi

Për të analizuar dhe krahasuar të dhënat për eksporte dhe importe, fokusi kryesor është ndryshimi i treguesve gjatë Janarit 2025 krahasuar me periudhat e mëparshme. Janari 2025 paraqet tendenca të përziera: disa grupe tregojnë përmirësime krahasuar me Janarin 2024, ndërsa të tjera reflektojnë sfida ose dobësim në krahasim me Dhjetorin 2024. Më poshtë paraqiten analizat e detajuara me të dhëna në formë tabelare dhe komentet përkatëse.

1. Gjithsej Eksportet dhe Importet

Eksportet në Janar 2025 shënojnë rritje prej 4.9% krahasuar me Janarin 2024, duke reflektuar përmirësim sezonal pas rënies së Dhjetorit 2024.

Importet e Janarit 2025 janë pothuajse të njëjta me Janarin 2024, por ndryshojnë dukshëm nga Dhjetori 2024 (+8.3%), duke treguar rritje të konsumit dhe kërkesës gjatë fundvitit.

2. Grupet kryesore të mallrave

Ushqime, Pije dhe Duhan

Eksportet dhe importet në Janar 2025 tregojnë stabilitet krahasuar me Janarin 2024, ndërsa ndryshimet nga Dhjetori 2024 reflektojnë sezonalitet dhe kërkesa më të larta në fundviti.

Minerale, Lëndë Djegëse dhe Energji Elektrike

Eksportet në Janar 2025 u rritën me 68.4% krahasuar me Janarin 2024 dhe ndjeshëm mbi nivelin e Dhjetorit 2024 (-32.3%), duke reflektuar rritje të mundshme në prodhimin e energjisë ose mineraleve.

Importet e Janarit 2025 (+15.9%) pasqyrojnë kërkesë më të lartë krahasuar me Janarin 2024.

Tekstile dhe Këpucë

Eksportet në Janar 2025 (-7.5%) janë në rënie krahasuar me Janarin 2024, dhe kjo tendencë thellohet kur krahasohet me Dhjetorin 2024 (-19.8%).

Importet mbeten stabël, por ulja e kërkesës në sektorin fason mbetet shqetësuese.

Materiale Ndërtimi dhe Metale

Eksportet e Janarit 2025 tregojnë rënie të vazhdueshme (-30.3% krahasuar me Janarin 2024 dhe -70.8% krahasuar me Dhjetorin 2024), duke reflektuar dobësim të sektorit të ndërtimit dhe ulje të çmimeve të metaleve.

Importet gjithashtu shënojnë ulje krahasuar me të dyja periudhat, duke sugjeruar reduktim në investimet ndërtimore.

Tendenca e Janarit 2025 reflekton sfida të rëndësishme për strukturën ekonomike të Shqipërisë. Rënia në sektorin e ndërtimit pasqyron mbingopjen e tregut të brendshëm dhe një ngadalësim të kërkesës ndërkombëtare për materiale ndërtimi, duke sugjeruar nevojën për diversifikim ekonomik dhe riorientim të prodhimit drejt tregjeve më të qëndrueshme dhe të specializuara. Mbingopja e tregut vendas tregon gjithashtu kufizime në investimet në infrastrukturë dhe kërkon politika më të mira për të stimuluar zhvillimin urban dhe ndërtimin me vlerë të shtuar.

Nga ana tjetër, sektori i tekstileve dhe fasonerisë po përballet me një goditje të dyfishtë: uljen e kërkesës nga tregjet kryesore europiane dhe ndikimin negativ të zhvlerësimit të euros. Ky sektor, që historikisht ka qenë një nga eksportuesit më të mëdhenj të Shqipërisë, po tregon dobësi për shkak të varësisë nga tregjet e jashtme dhe presionet konkurruese. Nëse nuk ndërmerren hapa për të mbrojtur këtë industri përmes politikave mbështetëse, si subvencionet, përmirësimi i teknologjisë dhe reduktimi i barrës fiskale, Shqipëria rrezikon humbjen e një prej burimeve kryesore të punësimit dhe të ardhurave.

Në tërësi, këto zhvillime theksojnë domosdoshmërinë e një politike ekonomike të balancuar që redukton varësinë nga sektorë të brishtë, si ndërtimi dhe turizmi dhe mbështet zhvillimin e sektorëve me vlerë më të lartë të shtuar, si teknologjia, turizmi i qëndrueshëm dhe bujqësia e përpunuar. Shqipëria ka nevojë për një qasje strategjike që jo vetëm të zbusë ndikimin e luhatjeve sezonale dhe ndërkombëtare, por edhe të krijojë themele për një rritje ekonomike më të qëndrueshme dhe të diversifikuar.