Njohja e interesave të huasë për llogaritjen e tatimit

Një shoqëri e krijuar sipas ligjit shqiptar operon në një aktivitet prodhimi. Ortak në biznes është një rezident i huaj (qytetar italian), ku ai ka shumicën e aksioneve. Për nevoja pagesash shpenzime operative ai i ka dhënë shoqërisë shqiptare, një hua private me një interes që kalon 2% mbi normën mesatare të përqindjes së interesit të tregut. Kjo hua do të shlyhet për 8 vite. Ai ka dhe biznesin e tij në Itali.

Ortaku shqiptar ka përqindje aksionesh të pashlyera, të cilat nuk burojnë nga investime kapitali, por vetëm nga pagesa si administrator, ku një pjesë në masën 60% të saj shkon për shlyerjen e vlerës së aksioneve deri në plotësimin eâ kuotës 10%. Pra, ortaku shqiptar nuk ka investuar asgjë në momentin e themelimit të shoqërisë.

Ne rastin e prezantuar, interesimi lidhet me sqarimin fiskal për marrëdhënien e kreditimit midis individit jorezident shqiptar dhe shoqërisë.

Në këtë kontekst lindin pyetjet:

– A njihet si shpenzim huaja e dhënë nga një rezident i huaj ?
– A duhet te njihet ajo kur është me kushte 2 % mbi interesat e tregut shqiptar te bankave te nivelit te dyte?

Sqarimi

Si referim paraprak ligjor na duhet t’i referohemi ligjit te tatimit mbi te ardhurat Nr.8438/1998. Sipas këtij ligji gjithë ato shpenzime që kryhen për qëllime të biznesit, pra shpenzime që synojnë sigurimin dhe ruajtjen e të ardhurave konsiderohen si shpenzime qe njihen nga fisku për qëllime te llogaritjes se fitimit tatimor.

Për të qënë të njohura shpenzimet duhet:

• Të jenë kryer në interes të drejtpërdrejtë të veprimtarisë ekonomike prej së cilës realizohen të ardhurat;
• Të jenë përballuar efektivisht dhe
  të jenë të mbështetur në dokumente justifikuese të njohura ligjërisht;
• Të pasqyrohen nëpërmjet një veprimi kontabël duke pakësuar aktivet neto;

Në këto kushte, huaja e dhënë nga rezidenti i huaj konsiderohet një shpenzim që njihet nga organet tatimore.

Përsa i përket kalimit të normave të interesit mbi 2% mbi ato të tregut, nëse keni parasysh me këtë interesat e rifinancimit për bankat e nivelit të dytë, atëherë ne rastin kur interesat e paguara e tejkalojnë interesin e kredisë të përcaktuar në Fletoren Zyrtare nga Banka e Shqipërisë nuk njihet si shpenzim për efekte fiskale.

Në asnjë rast, interesat e paguara për huanë, të cilat tejkalojnë normën mesatare të interesit 12 mujor të kredisë për tregun bankar, sipas publikimit zyrtar të bankës së Shqipërisë, qofte kjo edhe për rastin kur kemi te bëjmë me një hua private, jashtë sistemit financiar shqiptar nuk mundet të njihet si shpenzim i zbritshëm për qëllime të llogaritjes së tatimit mbi fitimin.

Huaja e dhënë nga ortaku i shoqërisë nuk i nënshtrohet tatimit në burim, për sa kohë ajo ruan statusin juridik të një huaje të rikthyeshme në kohën e përcaktuar në kontratën midis shoqërisë dhe individit.

Për interesat e përfituara nga individi jorezident shqiptar (ortaku italian), ato do ti nënshtrohen tatimit në burim në masën 15% mbi shumën bruto të interesave, të mbajtura në burim nga shoqëria.

Në rast, se individi jorezident shqiptar ka zgjedhur si vend rezidence për deklarimin e të ardhurave individuale Italinë, atëherë ai duke ndjekur hapat e përcaktuara në udhëzimin e ministrisë së Financave për shmangien e tatimit të dyfishtë do të bëjë veprimet e nevojshme për të realizuar pagimin e tatimit individual në këtë shtet. Në të kundërt, nëse nuk ka aplikuar për vendin e rezidencës, atëherë ai është subjekt i të drejtës për pagimin e tatimit individual në organet tatimore shqiptare.

Ky tatim do të deklarohet dhe derdhet nga shoqëria, e cila ka marre huanë nga individi, sipas përcaktimeve të ligjit të tatimit mbi të ardhurat  (Nr.8438/1998).

Në lidhje me regjistrimin kontabël sipas standarteve kombëtare të kontabilitetit, interesat do të llogariten dhe regjistrohen ashtu si ato ndodhin, por duke mos ndikuar ne rezultatin fiskal, por vetëm në rezultatin për qëllime menaxheriale, pra rezultatin e aktivitetit.

Në këtë rast kemi një mospërputhje të standarteve të kontabilitetit me legjislacionin fiskal përsa i përket njohjes së shpenzimeve të interesit të huasë.