Rritja e çmimeve në bujqësi, një alarm për prodhuesit dhe konsumatorët shqiptarë

Në vitin 2024, bujqësia shqiptare përjetoi një tjetër rritje çmimesh që i shton barrën si prodhuesit vendas, ashtu edhe konsumatorin. Sipas të dhënave nga INSTAT, indeksi vjetor i çmimeve të prodhimeve bujqësore arriti në 149,6, nga 142,8 që ishte në 2023, një rritje me 4,8% brenda një viti.

Prodhimet bimore u rritën me 9,1%, ndërsa ato blegtorale shënuan një rritje modeste prej 0,4%. 

Në letër, kjo mund të duket si pasojë e thjeshtë e tendencave të tregut, por në realitet tregon një presion në rritje mbi zinxhirin agro-ushqimor, që është një nga sektorët më të ndjeshëm ekonomikë në vend.

Çmimet rriten, por nuk përmirësohet jeta në fshat

Kjo rritje e çmimeve nuk do të thotë përfitime më të mëdha për fermerët, përkundrazi. Sipas analizës së ALTAX, sektori agro-ushqimor në Shqipëri ndodhet “ndërmjet potencialit dhe presionit”, ku ndikimi i turizmit, informaliteti dhe kostot e larta të inputeve po shterojnë qëndrueshmërinë e prodhimit vendor. Fermerët po përballen me rritje kostosh, ndërkohë që tregjet mbeten të paorganizuara dhe shpesh të dominuara nga ndërmjetësit.

Efekti domino te konsumatori

Rritja e çmimeve bujqësore përkthehet automatikisht në rritje të kostos së jetesës për qytetarët. Produktet bujqësore zënë një pjesë të madhe të shpenzimeve mujore për familjet, veçanërisht ato me të ardhura të ulëta. Në një kohë kur turizmi nxit kërkesën, çmimet shkojnë drejt tregjeve të hotelerisë, duke e bërë më të vështirë për konsumatorin e zakonshëm të përballojë shportën bazë ushqimore.

Pa ndërhyrje, bujqësia mbetet në mëshirë të tregut

Të dhënat e INSTAT nuk janë thjesht statistikë. Ato tregojnë një realitet që po përkeqësohet në heshtje. Bujqësia shqiptare është e pambrojtur nga luhatjet e tregut dhe pa mekanizma stabilizues çmimesh. 

Përballë mungesës së një politike të qartë subvencionesh, ndërhyrjes në zinxhirin e vlerës, dhe përfshirjes së vërtetë të bashkive në zhvillimin rural, potenciali i sektorit rrezikon të mbetet i pashfrytëzuar, ndërsa presioni i turizmit vetëm sa e përkeqëson situatën.

🔗 Lexo më shumë: 

📊 Indeksi i çmimeve bujqësore 2024 – INSTAT 

📉 Analiza e ALTAX mbi sektorin agro-ushqimor