Interpretimi kontabël dhe fiskal për faljen e pagesës së faturës së fiskalizuar

Rasti për sqarim

Shoqëria X shpk ka lëshuar një faturë për shitje shërbimi/malli në vlerën 100 lekë + 20 Lekë TVSH në Mars 2023.

Në procesin e përpunimit të llogarive kontabile dhe mbylljen e pasqyrave financiare të vitit 2023 vlera e faturës është ende e papaguar nga klienti (shoqëria Y shpk).

Në këtë rast shitësi X shpk e konsideron si falje pagesën duke e konsideruar këtë vlerë si dhurim shërbimi.

Pyetja: Kush do të ishte interpretimi kontabël dhe fiskal për faljen e pagesës së faturës së fiskalizuar?

– Në rastin e lëshimit të faturës nga shitësi dhe pranimin e saj nga blerësi kjo konsiderohet si një transaksion i realizuar midis palëve kundrejt pagesës. Fatura për shitjen e mallit apo kryerjen e shërbimit është dokumenti unik, ku bazohet regjistrimi në kontabilitetin e shoqërive shitës/blerës, si dhe për llogaritjen e detyrimit tatimor.

– Nëse fatura e lëshuar nga shitësi mban shënimin se është dhurim/sponsorizim, atëherë legjislacioni kontabël dhe ai tatimor kanë përcaktime përkatëse për trajtimin sipas referencave të detyrueshme.

– Sponsorizimi ka një njohje të vlerës si shpenzim i njohur për llogaritjen e fitimit të tatueshëm për vetëm 5 përqind të tij. Ndërsa, falja/dhurimi, në varësi të emërtimit të aktivit ka edhe trajtim të ndryshëm për tatimin mbi fitimin, p.sh. një sipërfaqe ndërtimi trajtohet e përjashtuar nga TVSH.

– Nëse shitësi (personi i tatueshëm X shpk) jep mallra/shërbime, të cilat janë pjesë e aseteve të veprimtarisë së tij ekonomike, p.sh. i fal, atëherë ky është një furnizim i tatueshëm dhe mbi vlerën e tatueshme të këtij furnizimi llogaritet TVSH.

– Kjo faturë tatimore është një e ardhur e tatueshme për qëllime të llogaritjes së tatimit mbi fitimin, në rast se nuk është sponsorizim. Në këtë rast ajo regjistrohet te llogaria e të ardhurave për shitësin dhe te llogaria e shpenzimeve për blerësin. Këto regjistrime janë të detyrueshme sipas SKK 8 dhe ligjit të TVSH dhe Ligjit të Tatimit mbi të ardhurat, përderisa nuk ka një marëdhënie dhurimi/sponsorizimi mes shitësit dhe blerësit.

– Nëse palët pranojnë më vonë,që të kryhet ky transaksion pa pagesën përkatëse, atëherë fatura tatimore e lëshuar duhet të korigjohet në një faturë të re që korigjon të parën, por brenda vitit fiskal.

– Në këtë moment ndryshimi, së pari duhet të jetë një transaksion që tregon vlerën reale të mallit/shërbimit, si dhe të jetë zbatuar SKK 8 duke bërë edhe shënimin në faturë duke e konsideruar falje/sponsorizim.

– Në çdo rast nëse nuk zbatohen proceset sipas orientimit si më lart, ky shpenzim i papaguar konsiderohet borxh i keq pas një periudhë kohe të mosarkëtimit dhe zbatohen kriteret sipas ligjit Nr. 48/2014 dhe ato të përcaktuara më ligjet fiskale lidhur me trajtimin e borxhit të keq.

– Gjithsesi, transaksioni me falje të pagesës konsiderohet një rast që duhet të verifikohet për konflikt interesi me ligjin “Për mbrojtjen e konkurencës”.