Ndikimi i performancës ekonomike në 2025 në dinamikat e punësimit dhe pagave në Shqipëri

Ndikimi i performancës ekonomike në 2025 në dinamikat e punësimit dhe pagave në Shqipëri

Në një vit si 2025, kur Shqipëria vazhdoi të navigojë mes sfidave globale si tensionet gjeopolitike, pasojat e pandemisë dhe tranzicioni drejt integrimit evropian, performanca ekonomike ka luajtur një rol vendimtar në formësimin e dinamikave të pagave.

Kjo analizë e thelluar fokusohet në lidhjen e ngushtë midis rritjes së PBB-së, kontrollit të inflacionit dhe rimëkëmbjes sektoriale me evolucionin e pagës mesatare mujore bruto, e cila arriti 83.300 lekë në tremujorin e tretë të vitit (T3 2025), me një rritje nominale prej 7,3% krahasuar me T3 2024.

Ky vit ka qenë një periudhë tranzicioni për ekonominë shqiptare: pas një rritjeje të fortë në 2023-2024, 2025 shënoi një stabilizim me fokus në cilësi, ku pagat u rritën më shpejt se PBB-ja për të kompensuar vitet e mëparshme të një ngadalësimi real. Por, si do të shohim, kjo rritje nuk është e barabartë, pasi sektori privat, i drejtuar nga turizmi dhe ndërtimi ka kapur ritmin, ndërsa sektori publik mbetet i lidhur me kufizimet buxhetore.

1. Performanca ekonomike në 2025, një rimëkëmbje e qëndrueshme me sfida sektoriale

Ekonomia shqiptare në 2025 ka demonstruar një rritje të qëndrueshme, por jo shpërthyese, duke u mbështetur kryesisht në shërbime dhe konsum të brendshëm. Ndërkaq, bujqësia dhe industria vazhdojnë të vuajnë nga faktorë sezonalë dhe globalë si lufta në Ukrainë, por dhe nga efekte të strukturës së paformatuar ende si duhet.

Sipas të dhënave të fundit të INSTAT-it (lëshuar në dhjetor 2025), rritja e PBB-së ka qenë pozitive në të gjitha tremujorët, duke reflektuar një rimëkëmbje të matur pas pandemisë:

Rritja e PBB-së është +3,39% në T1 2025, +3,51% në T2 2025, dhe një pikë kulmore prej +3,81% në T3 2025 (INSTAT). Kjo rritje vjetore totale parashikohet të arrijë rreth 3,6% për të gjithë vitin (nga 3,6% në 2024, sipas FMN-së në raportin e nëntorit 2025), duke tejkaluar mesataren rajonale të Ballkanit Perëndimor (rreth 3,2%).

Motorët kryesorë janë shërbimet (+8,1% në punësim dhe kontribut në PBB), turizmi (me rritje të numrit të vizitorëve me 15-20% krahasuar me 2024) dhe remitancat (që arritën 1,2 miliardë euro në gjysmën e parë).

Në kontrast, bujqësia pa një rënie prej -9,9% në punësim (për shkak të motit të keq dhe emigracionit rural), ndërsa industria -2,4% (ndikuar nga çmimet e energjisë dhe zinxhirët globalë të furnizimit).

Inflacioni është mesatarisht 2,1% për 11 muajt e parë, me një lehtësim në 2,1% në nëntor, niveli më i ulët që nga marsi. Indeksi i Çmimeve të Konsumit (CPI) arriti 120,1 pikë në T3, duke lejuar një rritje reale të pagave prej rreth 5,2% (7,3% nominale minus 2,1% inflacion). Ky kontroll i inflacionit, i mbështetur nga politika monetare e matur e BSH-së (norma bazë 2.50%) ka qenë kyç për të ruajtur fuqinë blerëse, veçanërisht në kushtet e rritjes së çmimeve të ushqimeve (+3,5%) dhe qirasë (+4%).

Shkalla e punësimit për popullsinë 15-64 vjeç arriti 69,6% (+0,4 pikë përqindje vjetore), me 1,178 milionë të punësuar në total (rënie e lehtë -0,6% vjetore për shkak të emigracionit, por +0,7% tremujore).

Papunësia mbeti e qëndrueshme në 8,1%, me ulje të ndjeshme te të rinjtë (15,0% në T3, -2,8 pp vjetore). Hendeku gjinor vazhdoi të jetë sfidë: 13,9 pp midis meshkujve (76,6%) dhe femrave (62,7%).

Rritja ekonomike e moderuar (3,6% vjetore) ka krijuar një presion të shëndetshëm për rritje pagash, veçanërisht në sektorin privat ku kërkesa për fuqi punëtore në ndërtim (+12,8% rritje pagash) dhe IT (+10%) ka qenë e lartë.

Megjithatë, buxheti publik i kufizuar (me deficit nën 3% të PBB-së) ka penguar rritje më të mëdha në sektorin shtetëror, duke çuar në një “catch-up” të pagës mesatare që tejkalon PBB-në. Kjo dinamikë reflekton një ekonomi në tranzicion: nga varësia nga remitancat drejt investimeve private, duke ulur emigracionin e fuqisë punëtore me rreth 10% krahasuar me 2024.

2. Paga mesatare mujore bruto, një rritje e nxitur nga rimëkëmbja sektoriale dhe politikat sociale

Në T3 2025, paga mesatare mujore bruto për të punësuarit me pagë arrin 83.300 lekë, duke vazhduar një trend rritës të vazhdueshëm nga 77.669 lekë në T1 2024. Kjo rritje prej 7,3% nominale (dhe 5,2% reale pas inflacionit 2,1%) lidhet drejtpërdrejt me rimëkëmbjen ekonomike.

Ndikimi i PBB-së vërehet te sektorët kryesorë kontribuues si shërbimet (turizëm, IT, financa) kanë nxitur rritje pagash deri në +8-12% në aktivitete specifike, duke ndikuar në 70% të rritjes totale të PBB-së.

Politika qeveritare, me rritjen e pagës minimale nga 34.000 lekë në 2024 në 40.000 lekë në 2025 ka ngritur bazën e pagave, duke ndikuar fillimisht në 14,2% të të punësuarve me një përqindje që tani është ulur në 11,4%, duke sinjalizuar një zhvendosje drejt kategorive më të larta.

Shpërndarja e pagave shihet më e balancuar, me rritje në grupet mesatare-larta në nivelet 60.001-95.000 lekë (+0,8 pp), 95.001-120.000 lekë (+0,3 pp), dhe mbi 120.000 lekë (+1,6 pp). Kjo ulje e polarizimit (nga 14,2% nën minimale në 2024 në 11,4% në 2025) reflekton një treg pune më të matur.

Për të ilustruaar trendin historik, më poshtë është një tabelë krahasuese e zgjeruar me periudha të mëparshme (të dhëna INSTAT):

PeriudhaPaga Mesatare (lekë)Rritje Nominal Vjetore (%)Inflacioni Mesatar (%)Rritje Reale (%)Shënim Kryesor
T3 202268.500+5,85,2+0,6Rimëkëmbje post-pandemike
T3 202373.641+6,54,0+2,5Rritje nga turizmi
T3 202477.669+5,42,8+2,6Stabilizim inflacioni
T3 202583.300+7,32,1+5,2Presion tregu privat

Nga krahasimi mes tyre duket se rritja po përshpejtohet gradualisht, falë kërkesës për punë të kualifikuar dhe politikave sociale, duke arritur nivelin më të lartë real që nga 2019. Kjo ka ndikuar pozitivisht në konsum: të ardhurat familjare u rritën me 6,5%, duke mbështetur rritjen e PBB-së.

3. Sektori Publik vs. Privat me ngushtim të hendekut në mes të dinamikave të ndryshme

Hendeku midis sektorëve vazhdohet të jetë një temë qendrore, ku publiku ofron stabilitet por rritje të ngadaltë, ndërsa privati reagon shpejt ndaj tregut. Bazuar në të dhënat e INSTAT-it për 2024-2025 dhe raportet e fundit (si ai i nëntorit për privatın +9,5%):

Sektori Publik (administratë, arsim, shëndetësi, mbrojtje) ka një pagë mesatare ~100.000 lekë në T3 2025 (nga 92.069 lekë në 2024), me rritje +3% nominale (0,9% reale). Kjo lidhet me indeksimin buxhetor (bazuar në inflacionin 2,1%) dhe rritjen e të ardhurave tatimore (+5-6% në 2025). Kontributi në PBB është +0,5-1 pp nga shërbimet publike, por me sfida si emigracioni i mjekëve (-5% në shëndetësi).

Sektori Privat ka një pagë mesatare ~75.000 lekë (nga 69.000 lekë në 2024), me rritje +9,5% nominale (7,4% reale). Pikë kulmore: ndërtim +12,8%, financa dhe IT +10%, zejtari +10,7%. Efekti ekonomik: Investimet private (turizëm, ndërtim) kontribuojnë +2,5-3 pp në PBB, duke krijuar presion për paga më të larta për të mbajtur fuqinë punëtore midis mungesës së 20-30 mijë punëtorëve në sektor.

Hendeku sektorial dhe gjinor

Në sektorët publik-privat, në 2024 hendeku ishte +22,7% (diferencë ~23.000 lekë). Në 2025, ky hendek ngushtohet në ~15-20% (diferencë ~25.000 lekë, por rritja e privatit e ngushton). Sektori publik mbetet atraktiv për stabilitet (pensione, benefite), por sektori privat po tërheq të rinjtë.

Hendeku gjinor reflektohet më fort në sektorin privat (femrat -13,9 pp në punësim, paga 10-15% më të ulëta), ndërsa sektori publik ofron barazi më të mirë.

Në vijim prezantohet tabelë krahasuese e zgjeruar (përfshirë kontribute dhe tendenca):

SektorPaga Mesatare T3 2025 (lekë)Rritje Nominal Vjetore (%)Rritje Reale (%)Kontribut në Rritjen e PBB-së (pp)% e Fuqisë PunëtoreSfida Kryesore
Publik~100.000+3,0+0,9+0,5-1 (shërbime publike)25%Buxhet i kufizuar, emigracion
Privat~75.000+9,5+7,4+2,5-3 (ndërtim, shërbime)75%Mungesë kualifikimi, sezonalitet
Mesatare83.300+7,3+5,2100%Polarizim gjinor

Tendencat kryesore që vërehen janë:

Ato pozitive tregojnë se sektori privat po “kap” (rritje 3 herë më e shpejtë se publiku në 2022-2025), duke ulur emigracionin (-10%) dhe duke ngritur bazën me pagën minimale.

Sfida kryesore mbetet hendeku gjinor (femrat me paga më të ulëta në sektorin privat) dhe humbja e atraktivitetit të publikut ndaj dinamikës së privatit, ndërkaq që sektori publik perceptohet ende si “i sigurt” për punëtorët e nivelit të pagave të mesme.

4. Parashikimi për 2026 parashikohet me rritje të moderuar me fokus në reforma fiskale dhe investime

Duke hyrë në vitin 2026, gjithçka tregon se trendi pozitiv i pagave nuk do të ndalet, por do të vazhdojë me një ritëm të qëndrueshëm, madje pak më të matur se ai i 2025-s, duke u mbështetur në një kombinim të fortë politikash fiskale dhe presioni të vazhdueshëm të tregut të punës.

Buxheti i shtetit për 2026, i miratuar me 886,8 miliardë lekë shpenzime dhe një rritje rekord të të ardhurave prej +52,9 miliardë lekësh, ofron hapësirë reale për të mbështetur fuqinë blerëse të familjeve pa rrezikuar stabilitetin makroekonomik.

Parashikimet më të fundit të FMN-së (nëntor 2025) flasin për një rritje të PBB-së rreth 3,5 %, ndërsa Banka Botërore është pak më konservatore me 3,1 %, pra në çdo rast, një ritëm i mjaftueshëm për të mbajtur gjallë ciklin e rritjes së pagave.

Në këtë sfond, paga mesatare mujore bruto pritet të kalojë pragun psikologjik të 88–90 mijë lekëve gjatë vitit 2026 (rritje nominale 6–8 %).

Motori kryesor do të jetë vendimi për pagën minimale të re prej 50.000 lekësh (rritje +25 % nga janari), që do të injektojë rreth 130 milionë euro shtesë çdo vit në xhepat e punonjësve më pak të paguar dhe do të tërheqë lart edhe kategoritë pak mbi të larta. Pas zbritjes së një inflacioni të pritshëm rreth 2,5 %, rritja reale e pagës mesatare do të jetë 3,5–4 %, duke vazhduar kështu trendin e përmirësimit të fuqisë blerëse për të tretin vit radhazi.

Sektori publik do të ketë një rritje më të kontrolluar dhe të parashikueshme, nga +3 deri +4 % (paga mesatare 103–105 mijë lekë), kryesisht nëpërmjet indeksimit automatik me inflacionin dhe një fondi të dedikuar prej 4,3 miliardë lekësh për rritje kategorish të caktuara (mjekë, mësues, policë). Kjo do të ruajë avantazhin absolut të pagës publike, por do të ngushtojë edhe më shumë hendekun relativ me privatın, duke e çuar atë në rreth 12–15 % (nga 18–20 % që është sot).

Sektori privat, nga ana tjetër pritet të jetë edhe një herë kampioni i rritjes. Me investime të huaja direkte që parashikohen të rriten rreth 15 % (sidomos në turizëm, energji të rinovueshme dhe procesim), me eksportet që vazhdojnë të rriten dhe me mungesën kronike të fuqisë punëtore në ndërtim, IT, prodhim dhe shërbime, pagat private mund të shënojnë rritje mes 8 dhe 12 %, duke e çuar mesataren në 82–85 mijë lekë. Kjo do të thotë se, për herë të parë në shumë vite, paga mesatare në privat do të jetë vetëm pak nën atë publike, një sinjal i qartë se tregu po e detyron shtetin të ndjekë ritmin e tij.

Sigurisht, nuk mungojnë rreziqet.

Nëse lufta në Lindjen e Mesme ose një valë e re e çmimeve të energjisë e ulin rritjen e PBB-së nën 3 %, rritja e pagave mund të bjerë në 4–5 % në total. Por skenari bazë mbetet optimist, pasi përtej dëmeve afatmesme dhe afatgjata, paqja fiskale e shpallur (asnjë taksë e re për 18 muaj) dhe norma e interesit që pritet të ulet gradualisht nga Banka e Shqipërisë do të mbështesin kreditimin dhe konsumin, duke krijuar një spirale pozitive punësim–paga–konsum–rritje.

Në fund të fundit, 2026 duket si viti i konsolidimit të asaj që 2025 e nisi, si një tranzicion i vërtetë me një treg pune ku paga minimale pushon së qeni “normë”, ku punonjësit e sektorit privat, sidomos të rinjtë dhe ata me aftësi të mesme e të larta fitojnë terren të dukshëm, si dhe ku fuqia blerëse reale e familjes mesatare shqiptare mund të shënojë përmirësim më të madh.

Për ta bërë këtë të ndodhë plotësisht, qeveria do të duhet të dy gjëra të thjeshta dhe urgjente: sw pari të investojë shumë më shumë në trajnime profesionale dhe arsim dual për të ulur papunësinë rinore (ende 15 %) dhe për të furnizuar privatın me fuqi punëtore të kualifikuar, si dhe së dyti të fillojë një reformë graduale buxhetore që barazon ngadalë trajtimin fiskal mes sektorëve. Nëse këto dy leva përdoren me zgjuarsi, 2026 nuk do të jetë thjesht “një vit tjetër i mirë”, por viti kur Shqipëria fillon të duket si një ekonomi moderne evropiane edhe në xhepat e qytetarëve të saj.

Shpërndaje këtë postim

Leave a Reply


error:
Rreth Politikës së Privatësisë

Kjo faqe përdor cookie në mënyrë që ne t'ju ofrojmë përvojën më të mirë të mundshme të përdoruesit. Informacioni i cookie -t ruhet në shfletuesin tuaj dhe kryen funksione të tilla si njohja me ju kur ktheheni në faqen tonë të internetit dhe ndihma e ekipit tonë për të kuptuar se cilat seksione të faqes në internet i gjeni më interesante dhe të dobishme.