TRAJTIMI FISKAL DHE KONTABËL I MARËDHËNIES PRONAR TOKE–NDËRTUES NË NDËRTIM PALLATI

7 €

Qëllimi i publikimit të këtij teksti është të ofrojë një udhëzues të detajuar mbi trajtimin fiskal dhe kontabël të marrëdhënieve ndërmjet pronarit të tokës dhe ndërtuesit në kuadër të ndërtimit të një pallati. Teksti adreson specifikisht aspektet legjislative dhe tatimore që lidhen me këtë marrëdhënie, përfshirë detyrimet për deklarim, fiskalizim, TVSH, tatimin mbi fitimin, dhe rregullat kontabël që duhet të ndiqen sipas standardeve kombëtare të kontabilitetit.

Gjithashtu, publikohet për të ndihmuar palët përkatëse (pronarët e tokës dhe ndërtuesit) që të kuptojnë kërkesat dhe procedurat e nevojshme për regjistrimin tatimor dhe kontabël, si dhe për të siguruar që të dyja palët respektojnë detyrimet fiskale të përcaktuara në ligj, përfshirë përjashtimet dhe mundësitë për shmangien e TVSH-së në disa raste specifike.

Ky publikim është i rëndësishëm për të ndihmuar në parandalimin e pasigurisë fiskale dhe kontabël, duke ndihmuar individët dhe bizneset të kuptojnë dhe zbatojnë korrekt procedurat e duhura për menaxhimin e të ardhurave dhe pasurive të paluajtshme të lidhura me ndërtimin.

Marrëdhënia ndërmjet pronarit të tokës dhe ndërtuesit është një marrëveshje komplekse që krijon detyrime fiskale dhe kontabël për të dyja palët. Ky trajtim duhet të jetë në përputhje me legjislacionin fiskal dhe kontabël në Shqipëri për të shmangur pasiguri dhe probleme ligjore. Në vazhdim, po ofrohet një përmbledhje e analizës së detyrimeve dhe trajtimit sipas ligjeve dhe standardeve kontabël.

Deklarimi dhe Fiskalizimi i Marrëveshjes

Marrëveshja duhet të deklarohet menjëherë pas nënshkrimit në zyrën e tatimeve për njohjen e marrëdhënies tatimore. Transaksionet për ndërtimin dhe shitjen e pasurive të paluajtshme nga ndërtuesi duhet të fiskalizohen, duke regjistruar çdo aktivitet ekonomik me faturë për qëllime tatimore.

TVSH (Tatimi mbi Vlerën e Shtuar)

Nëse ndërtuesi është i regjistruar për TVSH dhe shet pasuri të paluajtshme që përdoren për qëllime të tatueshme, ai është subjekt i TVSH-së. Nëse ndërtuesi kryen punime për një projekt që do të përdoret për qëllime të përjashtuara nga TVSH-ja (si kompensimi i pronarit të tokës me apartamente), furnizimet mund të përjashtohen nga TVSH. Po ashtu, nëse pronari i tokës është i regjistruar për TVSH dhe shet tokën për ndërtim, transaksioni është i tatueshëm me TVSH, megjithatë, mund të aplikohet përjashtimi për kompensimin me apartamente.

Tatimi mbi Fitimin nga Shitja e Njësive të Ndërtuara

Pronari i tokës është i detyruar të paguajë tatim mbi fitimin nga shitja e njësive të ndërtuara, që mund të jetë 15% mbi fitimin e realizuar ose mbi çmimin e shitjes në mungesë të dokumenteve të kostos. Pjesa që pronari merr si kompensim do të përfshihet si të ardhura natyrale për tatimin mbi fitimin.

Ndërtuesi gjithashtu është i detyruar të paguajë tatim mbi fitimin nga shitja e apartamenteve.

Kontabilizimi i Marrëdhënies Ndërtimore

Në procesin e ndërtimit, kostoja e ndërtimit kapitalizohet dhe regjistrohet si stok deri në shitje. Pagesat për ndërtimin, kreditorët ose bankat ndihmojnë për të pasqyruar koston përkatëse. Kur dorëzohet njësia për pronarin, lëshimi i faturës për 350 m² të ndarë ndihmon në realizimin e të ardhurave për ndërtuesin dhe TVSH-ja aplikohet sipas normës përkatëse.

Fitimi bruto për ndërtuesin përllogaritet nga të ardhurat nga shitja minus kostoja e ndërtimit, ndërsa tatimi mbi fitimin aplikohet mbi fitimin bruto të realizuar.

Për pronarin, kur merr njësitë e ndërtuara, vlera e tyre regjistrohet në bilanc dhe mund të trajtohet si pasuri për shitje ose si një investim të ardhshëm. Kur shes njësitë, fitimi mund të rritet nëse çmimi i shitjes është më i lartë se kostoja e regjistruar.

Rreziqet dhe Masat e Kujdesit

Ka disa rreziqe që lidhen me deklarimin dhe menaxhimin e korrekt të të ardhurave dhe TVSH-së. Masat e kujdesit përfshijnë:

  • Mosfiskalizimi i marrëdhënies: Lëshimi i faturës në kohë dhe me TVSH të saktë është i rëndësishëm për të shmangur shmangien e tatimeve.
  • Deklarimi i gabuar i të ardhurave: Sigurimi i një kontabilizimi të saktë të të ardhurave dhe shpenzimeve është thelbësor për të parandaluar pasojat tatimore.
  • Përllogaritja e gabuar e TVSH-së: Vlerësimi korrekt i njësive mbi çmimin real të tregut është i rëndësishëm për të shmangur sanksionet.
  • Kontrolli tatimor dhe risku i penaliteteve: Ruajtja e dokumentacionit për 5 vitet e ardhshme është një masë kyçe për mbrojtjen nga ndëshkimet tatimore.

Në përmbledhje, kontabilizimi i marrëdhënieve ndërtimore duhet të pasqyrojë çdo fazë të transaksionit dhe të respektojë rregullat tatimore dhe kontabël për të shmangur rreziqet ligjore dhe fiskale.

Kategori: , Etiketa: , , , ,

Përshkrim

Në kuadër të zhvillimeve të fundit në fushën e ndërtimit dhe fiskalitetit, marrëdhëniet ndërmjet pronarëve të tokës dhe ndërtuesve janë bërë një nga pikat kyçe të analizës dhe rregullimit të politikave fiskale dhe kontabël. Ky sektor është thelbësor për ekonominë, pasi ndikon drejtpërdrejt në zhvillimin urban, krijimin e vendeve të punës dhe rritjen e aktivitetit ekonomik. Pas miratimit të ndryshimeve të fundit ligjore dhe nënligjore, si dhe në kuadër të zbatimit të udhëzimeve të reja, si Udhëzimi i Përbashkët Nr. 34, datë 29.12.2023, ka ardhur një përmirësim dhe qartësim në trajtimin fiskal dhe kontabël të marrëveshjeve të ndërtimit dhe shkëmbimit të pasurive të paluajtshme, veçanërisht për ato që lidhen me shitjen, ndërtime dhe tjetërsime të pasurive të paluajtshme.

Ky publikim ka për qëllim të ofrojë një analizë të detajuar mbi trajtimin e marrëdhënieve ndërmjet pronarit të tokës dhe ndërtuesve, duke përfshirë aspektet e TVSH-së, tatimit mbi fitimin dhe standartet kontabël të aplikueshme. Gjithashtu, do të shqyrtohen aspektet e reja të përjashtimit nga TVSH për shitjen e ndërtesave dhe marrëdhënieve të tjetërsimit të pasurive të paluajtshme, të cilat tashmë janë rregulluar me ndryshimet më të fundit. Ky analizë përfshin gjithashtu dhe trajtimin e pasurive të paluajtshme për qëllime të tatimit mbi fitimin dhe TVSH-në, si dhe rregullat e kontabilitetit që lidhen me shpenzimet dhe të ardhurat nga aktivitetet ndërtuese.

Ligji Nr. 29/2023, për “Tatimin mbi Fitimin” dhe Ligji Nr. 92/2014, për “Tatimin mbi Vlerën e Shtuar (TVSH)”

Një nga ligjet kyçe që përcakton trajtimin fiskal të veprimtarive ndërtuese është Ligji Nr. 29/2023 për Tatimin mbi të ardhurat. Ky ligj parashikon që tatimi mbi fitimin për subjektet ndërtuese të bazohet në një sistem më të përditësuar dhe më të qartë për llogaritjen e të ardhurave dhe shpenzimeve nga aktivitetet ndërtuese. Ky ligj siguron një rregullim të duhur të mënyrës si llogariten shpenzimet dhe fitimet nga aktivitetet ndërtuese, duke përfshirë edhe ato të lidhura me shitjen e pasurive të paluajtshme. Pjesë e këtij ligji janë rregulla të detajuara për njohjen e të ardhurave nga shitjet dhe për pasqyrimin e tyre në bilancet financiare të kompanive ndërtuese.

Për sa i përket Ligjit Nr. 92/2014 për Tatimin mbi Vlerën e Shtuar (TVSH), ky ligj përcakton rregullat e aplikimit të TVSH-së për aktivitetet ekonomike, përfshirë veprimtaritë ndërtuese. UDHËZIMI Nr. 6, datë 30.1.2015, ka saktësuar disa përjashtime nga TVSH për shitjen e pasurive të paluajtshme të ndërtuara, duke mundësuar që ndërtuesit të përfitojnë lehtësira në të ardhurat që realizojnë nga shitja e këtyre pasurive. Përjashtimi i TVSH-së aplikohet në rastet e shitjes së ndërtesave të ndërtuara pas një periudhe të caktuar, në mënyrë që të stimulohet zhvillimi i sektorit dhe të ulën kostot për konsumatorët.

Kontabiliteti dhe Standardet Ndërkombëtare të Kontabilitetit (IAS)

Në aspektin kontabël, trajtimi i marrëveshjeve ndërtuese është rregulluar gjithashtu nga Standardet Ndërkombëtare të Kontabilitetit (IAS) dhe Standartet Ndërkombëtare të Raportimit Financiar (IFRS). IAS 11 dhe IFRS 15 ofrojnë një udhëzues të detajuar për njohjen e të ardhurave nga kontratat e ndërtimit dhe për mënyrën e llogaritjes së kostove dhe të ardhurave që vijnë nga këto kontrata, duke siguruar që të dhënat financiare të jenë të sakta dhe të pasqyrojnë realisht aktivitetet e zhvilluara.

Për më tepër, Standardi Ndërkombëtar i Raportimit Financiar (IFRS 16) trajton mënyrën e llogaritjes dhe raportimit të kontratave për qira, një aspekt kyç për ato kompani ndërtuese që veprojnë në një mjedis të qirasë të pasurive të paluajtshme.

Përjashtimet specifike dhe mbështetja e përkohshme për subjektet ndërtuese

Në kontekstin e përjashtimeve të TVSH-së dhe ndihmës për subjektet ndërtuese, veçanërisht në periudhën e pas-goditjeve të COVID-19, janë parashikuar disa stimuj për ndihmën e kompanive ndërtuese për të përballuar pasigurinë ekonomike. Pjesa më e madhe e stimulimeve konsiston në lehtësimin e kushteve për aplikimin e përjashtimeve nga TVSH, si dhe në rishikimin e normave të tatimit mbi fitimin për aktivitetet e ndërtimit, duke mundësuar më shumë mundësi investimi.

Rëndësia e kujdesit në aplikimin e ligjit

Aplikimi i korrektë i ligjeve dhe udhëzimeve është thelbësor për evitimin e gabimeve dhe sanksioneve që mund të rezultojnë nga mosrespektimi i tyre. Subjektet ndërtuese dhe pronarët e pasurive të paluajtshme duhet të jenë të informuar dhe të përgatitur për të zbatuar në mënyrë të saktë rregullat fiskale dhe kontabël që lidhen me aktivitetet e tyre. Rregullimi i saktë i TVSH-së dhe i tatimit mbi fitimin është jetik për të ruajtur stabilitetin ekonomik dhe për të shmangur problemet ligjore që mund të ndikojnë negativisht në zhvillimin e këtij sektori.

Ky publikim ka për qëllim t’u ofrojë informacion të thelluar aktorëve të tregut të ndërtimit dhe palëve të interesuara mbi rregullat fiskale dhe kontabël që lidhen me marrëdhëniet ndërmjet pronarëve të tokës dhe ndërtuesve. Përcaktimi i saktë i trajtimit fiskal, përjashtimeve të TVSH-së dhe llogaritjes së të ardhurave dhe shpenzimeve është një element kyç për sigurimin e transparencës dhe rregullimit të drejtë të këtij sektori të rëndësishëm për ekonominë.

Produkte të afërt