Inflacioni i produkteve energjitike dhe ushqimeve në rënie në botë dhe rajon në fillimvitin 2024

Inflacioni i energjisë në OECD ka qenë negativ që nga maji 2023 dhe ka mbetur i tillë në 23 vende të OECD. Megjithatë, Turqia dhe Kolumbia përjetuan inflacion të energjisë më shumë se 25% në janar 2024.

Inflacioni i ushqimeve në OECD vazhdoi të ngadalësohej, në 6.2% në janar 2024 krahasuar me 6.7% në dhjetor 2023. Ai ra në tre të katërtat e vendeve të OECD dhe ishte nën 10% kudo, përveç Turqisë.

Norma vjetore e inflacionit në Mal të Zi u rrit lehtë në 4.4% në janar 2024 nga niveli më i ulët në dy vjet prej 4.3% në dhjetor 2023, pasi çmimet u rritën më shpejt për banesat dhe shërbimet komunale (6.8% kundrejt 5.6%) dhe veshjet dhe këpucët (15.9% kundrejt 12.8%). Ata gjithashtu u kthyen për komunikim (0.6% vs -0.3%). Nga ana tjetër, kostoja është rritur më pak për ushqimet dhe pijet joalkoolike (1.3% kundrejt 1.7%), transportin (1.2% kundrejt 1.6%), mallrat dhe shërbimet e ndryshme (4.8% kundrejt 5.7%), shëndetin (4.5% kundrejt 1.6%). 5.5%), dhe pijet alkoolike dhe duhani (4.6% kundrejt 5.6%). Nga një muaj më parë, çmimet e konsumit u rritën me 0.5% pas tre periudhave radhazi uljeje.

Norma vjetore e inflacionit në Serbi ra në 5.6 për qind në shkurt 2024 nga 6.4 për qind në muajin e kaluar, duke shënuar leximin më të ulët që nga gushti 2021 dhe duke përputhur pritjet e tregut. Kosto u lehtësua kryesisht për ushqime dhe pije joalkoolike (4.7 përqind kundrejt 7.2 përqind), strehim dhe shërbime komunale (7.6 përqind kundrejt 8.4 përqind), rekreacion dhe kulturë (7 përqind kundrejt 8.6 përqind), mallra dhe shërbime të ndryshme (3.9 përqind kundrejt 4.1 përqind ), dhe shëndetit (8.9 për qind kundrejt 9.7 për qind). Nga ana tjetër, ajo u rrit më shpejt për transportin (3 për qind kundrejt 1,9 për qind) dhe pijet alkoolike dhe duhanin (8,1 për qind kundrejt 6,4 për qind). Në bazë mujore, çmimet e konsumit u rritën me 0.6 për qind, pas rritjes me 0.3 për qind në muajin janar.

Norma vjetore e inflacionit në Maqedoninë e Veriut ra në 3% në shkurt 2024, më e ulëta që nga qershori 2021, nga 3.2% në muajin e mëparshëm. Çmimet u ngadalësuan për ushqimet dhe pijet joalkoolike (1.5% kundrejt 1.9% në janar 2024), pijet alkoolike, duhanin dhe narkotikët (11.6% kundrejt 12.6%), veshjet dhe këpucët (4.3% kundrejt 4.9%) dhe orendi dhe pajisje shtëpiake ( 5.4% kundrejt 6.3%). Ndërkohë, çmimet u rritën me ritëm më të shpejtë për banesat, ujin, energjinë elektrike, gazin dhe lëndët djegëse të tjera (2.5% kundrejt 1.9%) dhe shëndetësinë (5.9% kundrejt 5.8%) dhe u ulën me ritëm më të ngadaltë për transportin (-0.5% kundrejt -2 %). Nga ana tjetër, kostoja e arsimit u tërhoq (-0.6% kundrejt 2.8%). Në bazë mujore, çmimet u rritën me 0.4%, pas rritjes prej 0.1% në muajin janar.

Norma vjetore e inflacionit në Kosovë u përshpejtua në 2.2% në shkurt 2024 nga niveli i ulët gati tre-vjeçar prej 1.8% në janar 2024, kryesisht për shkak të një rënieje më të butë të kostove të transportit (-0.4% kundrejt -4.5%). Gjithashtu, çmimet u rritën me ritëm më të shpejtë për banesat dhe shërbimet komunale (7% kundrejt 6.4%), pijet alkoolike dhe duhanin (5.3% kundrejt 5.2%) dhe mobiliet (3.6% kundrejt 3.1%). Në të kundërt, ato u ngadalësuan më së shumti për ushqimet dhe pijet joalkoolike (1.5% kundrejt 2.4%), mallrat dhe shërbimet e ndryshme (1.8% kundrejt 2.3%) dhe veshjet dhe këpucët (3.2% kundrejt 3.6%). Në baza mujore, çmimet e konsumit u rritën me 0.1% në shkurt, më pak se 0.3% në janar.

Norma vjetore e inflacionit në Shqipëri, sipas INSTAT raportohet se për muajin shkurt 2024 zbriti në 2.6%. Rritja vjetore e çmimeve në muajin shkurt është ndikuar kryesisht nga grupi “ushqime dhe pije joalkoolike”, grupi “qira, ujë, lëndë djegëse dhe energji” si dhe “argëtim dhe kulturë”.
Krahasuar me muajin shkurt 2023, rritja më e madhe e çmimeve vërehet në grupin “argëtim dhe kulturë” me 4.9 %, pasuar nga grupet “mobilje, pajisje shtëpie dhe mirëmbajtje e shtëpisë” me 4,7 %, ndërsa grupi “ushqime dhe pije joalkoolike” ka pësuar rritje me 2.7 %.
Brenda grupit të ushqimeve çmimet e nëngrupit “qumësht, djathë dhe vezë” u rritën me 4.7 %, pasuar nga nëngrupet “zarzavate” me 4.6 %, “mish” dhe “peshk” janë rritur me 4.2 % secili.

Në monitorimin e tërheqjes së çmimeve në vendet e BE-së dhe OECD-së bien ë sy rënia e theksuar e çmimeve të karburanteve dhe energjisë, që fillojnë nga -1% në Sllovaki, -5.7% në Greqi deri në -21.3% në Itali dhe -22.3% në Belgjikë.

Po ashtu edhe çmimet e ushqimeve kanë treguar rënie në krahasim me fundvitin 2023 duke filluar nga 4.6% në Irlandë, 4.2% në Gjermani, 2.3% në Zvicër deri në 1% në Hungari dhe -2.3% në Çeki.

E njëjta situatë me ngadalësim dhe më e moderuar për ushqimet shikohet në Serbi me 4.7%, në Mal të Zi me rritje deri në 1.3%, në Maqedoninë e Veriut dhe Kosovë me rritje po ashtu të ngadalësuar me 1.5%. Ndërsa në Shqipëri, në dallim nga vendet e rajonit, rritja e çmimeve të ushqimeve është 2.7%, e ndikuar nga prodhimet e brendshme.